Współczesna dietetyka opiera się na precyzyjnych wytycznych dotyczących spożycia poszczególnych składników odżywczych. System oznaczania wartości referencyjnych (RI, RWS, NRV) stanowi fundamentalne narzędzie w planowaniu zbilansowanej diety. Zrozumienie tych wskaźników jest kluczowe zarówno dla profesjonalistów, jak i konsumentów dążących do zachowania optymalnego zdrowia.
Każdy z nas z pewnością świetnie zdaje sobie sprawę z tego jak ważny jest odpowiednio zbilansowany sposób odżywiania się. Wobec tego, coraz więcej osób szuka porad odnośnie norm żywieniowych i ich referencyjnych wartości spożycia. Wówczas pojawiają się chętnie wykorzystywane skróty RWS, RI a także NVR. Jednak jakie są normy żywienia w dietetyce w 2022 roku oraz co oznaczają wspomniane już skróty?
RWS, RI oraz NVR- co one oznaczają?
Skróty, o których zostało już wspomniane z pewnością choć raz w życiu widział każdy z nas. Obecnie są one powszechnie wykorzystywane na opakowaniach produktów spożywczych. Okazuje się, że nie są one bez znaczenia, a co najważniejsze, my jako klienci powinniśmy zwrócić na nie szczególną uwagę. Tak więc co oznaczają poszczególne oznaczenia z którymi spotykamy się na opakowaniach produktów? Otóż:
- RWS- to nic innego jak referencyjna norma spożycia. Wobec tego jest to zalecenie, które informuje nas jaka jest zalecana norma danego produktu, którą możemy spożyć. Warto również pamiętać, że jest to jeden z tych skrótów, który jest stosowany najczęściej jako oznaczenie produktów spożywczych.
- RI- RI to z kolei skrót od angielskich słów Reference Intake. Okazuje się, że również oznacza on referencyjną wartość spożycia danego produktu. Jest to również szeroko rozpowszechnione oznakowanie, które producenci mogą umieszczać na opakowaniach swoich produktów. Funkcjonuje ono bowiem na terenie całej Unii Europejskiej.
- NVR- to kolejne oznaczenie, z którym możemy się spotkać w odniesieniu do produktów żywnościowych. Jest to z kolej skrót od angielskich słów Nutritional Refecence Values i znów oznacza praktycznie to samo, co powyższe oznaczenia. Niemniej jednak ten skrót jest znacznie rzadziej wykorzystywany.
Wiedząc już co oznaczają poszczególne skróty powinniśmy umieć poprawnie odczytać etykiety, które zamieszczane są na produktach żywnościowych. Dzięki nim znacznie łatwiej będzie nam utrzymać zbilansowaną dietę, a tym samym kontrolować naszą wagę i osiągnąć szczupła sylwetkę. Oczywiście przekroczenie zalecanej normy spożycia rzadko kiedy będzie wiązało się z konkretnymi problemami zdrowotnymi. Niemniej jednak może doprowadzić to do znacznego zwiększenia się masy ciała, a nawet poziomu złego cholesterolu i cukru we krwi.
Systemy referencyjnych wartości spożycia
Reference Intake (RI)
RI to europejski standard określający rekomendowane dzienne spożycie składników odżywczych. Ten system jest powszechnie stosowany w Unii Europejskiej i stanowi podstawę znakowania produktów spożywczych.
Referencyjna Wartość Spożycia (RWS)
RWS to polski odpowiednik RI, określający zalecane dzienne normy spożycia poszczególnych składników odżywczych. System ten uwzględnia lokalne uwarunkowania żywieniowe i jest dostosowany do potrzeb polskiej populacji.
Nutritional Reference Values (NRV)
NRV to międzynarodowy system wartości referencyjnych, który dostarcza kompleksowych wytycznych dotyczących spożycia składników odżywczych.
Aktualne wartości referencyjne na rok 2025
Makroskładniki
- Tłuszcze całkowite: 70g/dzień
- Kwasy tłuszczowe nasycone: 20g/dzień
- Węglowodany: 260g/dzień
- Cukry proste: 90g/dzień
- Białko: 50g/dzień
- Błonnik pokarmowy: 25g/dzień
Mikroelementy
Praktyczne zastosowanie norm żywieniowych
Normy te służą jako przewodnik w:
- Planowaniu zbilansowanej diety
- Ocenie jakości żywienia
- Projektowaniu produktów spożywczych
- Edukacji żywieniowej
Znaczenie dla zdrowia publicznego
Przestrzeganie referencyjnych wartości spożycia ma kluczowe znaczenie w:
- Profilaktyce chorób cywilizacyjnych
- Kontroli masy ciała
- Optymalizacji stanu zdrowia
- Zapobieganiu niedoborom żywieniowym
Dostosowanie do indywidualnych potrzeb
Należy pamiętać, że wartości referencyjne są jedynie wskazówkami i powinny być dostosowane do:
- Wieku
- Płci
- Poziomu aktywności fizycznej
- Stanu zdrowia
- Szczególnych potrzeb żywieniowych
Podsumowanie
Znajomość i właściwe stosowanie norm żywieniowych jest fundamentem zdrowego stylu życia. Aktualne wytyczne na rok 2025 stanowią kompleksowe narzędzie w planowaniu diety i ocenie jakości żywienia, przy czym zawsze należy uwzględniać indywidualne potrzeby i uwarunkowania zdrowotne.
Dietetyka obecnie nabrała nowego znaczenia w odniesieniu do naszego życia. Nie da się ukryć, że coraz więcej osób zwraca uwagę na to jak komponuje swoje posiłki, a także dba o to, by były one odpowiednio zbilansowane i bogate w konkretne składniki odżywcze. Co ciekawe, często posługujemy się kalkulatorami kalorii czy innymi narzędziami, które pomagają wyliczyć nam wartości mikro- oraz makroelementów. Okazuje się, że wszystkie te normy nie są podawane bez większego powodu. To właśnie dzięki ich zachowaniu, możemy prowadzić tak zwany zdrowy styl życia i zapobiegać otyłości. Warto więc wiedzieć, jakie referencyjne normy spożycia są zalecane przez techników żywienia i dietetyków na całym świecie w 2022 roku. Wobec tego możemy powiedzieć, że:
- w odniesieniu do tłuszczy referencyjna wartość spożycia to 70 gramów.
- w przypadku kwasów tłuszczowych nasyconych referencyjna wartość spożycia wynosi 20 gramów.
- w przypadku węglowodanów, czyli głównego źródła energii naszego organizmu referencyjna wartość spożycia wynosi 260 gramów.
- w przypadku cukrów referencyjna wartość spożycia utrzymuje się na poziomie 90 gramów.
- w przypadku białka zaś referencyjna wartość spożycia wynosi 50 gramów
- w przypadku soli referencyjna wartość spożycia wynosi 6 gramów.
Stosując się do powyższych zaleceń, mamy szanse na to, by każdy z naszych posiłków, które spożywamy w ciągu dnia zawierały wszystkie niezbędne składniki, a dodatkowo były zgodne z zalecanymi normami. W ten sposób możemy zadbać nie tylko o naszą sylwetkę, ale także i o nasze dobre samopoczucie. Warto więc zastosować się do zalecanych, referencyjnych norm spożycia i cieszyć się tym samym dobrym zdrowiem oraz wymarzoną sylwetką.
Piotr Klimasz
